De verkiezingswinst van de PVV en de onderbuik
De recente verkiezingen van 22 november 2023 zijn overtuigend gewonnen door de PVV.
Dat was een verrassing en de verklaringen kwamen van alle kanten op ons af:
– de deur werd door de VVD opengezet;
– het was de ontevreden burger;
– de aantrekkingskracht van ‘Nederland voor de Nederlanders’,
– onwetendheid.
Ik vrees dat het laatste, de ‘onwetendheid’ een grote rol heeft gespeeld. Het hoge percentage zwevende kiezers moet al een duidelijk signaal zijn, men weet het niet. Iets dergelijks zagen we bij eerdere verkiezingen, de opkomst van de LPF, FvD, BBB. En dan nu NSC en de PVV.
Er is nog een verklaring: Als men het niet meer zo goed weet, ligt beïnvloeding op de loer en dan kunnen primitieve reflexen een bepalende rol spelen.
Waarom denken en doen mensen zoals ze denken en doen?
Als een politiek besef over staatshuishoudkunde, zaken als de trias politica en democratie onvoldoende is, volgt welhaast automatisch een terugval op primitief gedrag. Hieronder in het kort de oorzaak van een aantal gevaarlijke primitieve oprispingen.
– Sociaal darwinisme.
Indien de biologische ‘survival of the fittest’ wordt geprojecteerd op menselijke samenlevingen, en de verschillen te groot worden, leidt dat tot sociale ongelijkheid. En dus ook tot onvrede, want niet iedereen kan de winnaar zijn. Het leggen van de schuld bij anderen is wel zo gemakkelijk en het heeft ook wel iets aantrekkelijks: men is zelf niet schuldig en hoeft bovendien ook zelf geen oplossing aan te dragen. De beste weg daartoe is het aanwijzen van een zondebok. En dat is iedereen en alles en nog wat: de islam, de EU, de Marokkanen, de Euro, de elite, het partijkartel, het nepparlement, de corrupte rechterlijke macht.
Overigens, politiek links heeft hier gelijk al een probleem, voor nuance is sowieso meer uitleg nodig. En bovendien vragen oplossingen als samenwerking en solidariteit iets van de kiezer. Dan is op populistische wijze iets of iemand de schuld geven aantrekkelijker.
– Planloosheid, normloosheid en een gebrek aan logica.
De primitieve mens heeft van nature een kortetermijnvisie tot hooguit de eerstvolgende maaltijd. Logica, het maken van langetermijn plannen werd niet aan mensen meegegeven, het was bij gebrek aan een koelkast in primitieve samenlevingen simpelweg niet nodig. Dat komt terug in de klimaatdiscussies. Want wat men niet ziet, niet voelt of niet ruikt, bestaat ook niet. Uit Pisa (internationaal onderzoek leesvaardigheid 15-jarigen) blijkt dat begrijpend lezen in Nederland een toenemend probleem is. Het is een vervelende erfenis van het neoliberalisme – say no more.
– De initiële angst voor vreemden (en het vreemde)
Uit zelfbescherming was terughoudendheid ten aanzien van vreemden een goede eigenschap, je weet wat je hebt en niet wat je krijgt. Onderzoek, Dunbar’s Number, toont aan dat de mens maximaal 150 anderen kan vertrouwen, de neocortex in de hersenen is kan niet meer aan. Het afwijzen van bedreigende asielzoekers en vooral de islam appelleert aan deze reflex.
– De mens is een vluchtdier
Zonder grote kaken of klauwen is de mens van oorsprong een vluchtdier. Dit vluchtgedrag is in onze tijd niet meer fysiek wegrennen, dat is nu het waarschuwen voor tsunami’s van allerlei gevaren.
De bewuste burger
Uitspraak van Hannah Arendt: ‘Het onvermogen om zelf na te denken is gevaarlijker dan alle kwade intenties bij elkaar!’
Voor de onwetende kiezer is het gemakkelijker om primitieve oprispingen vanuit de onderbuik te volgen.
Voor de toekomst is een bewuste burger vereist en inzicht in primitief gedrag is een noodzakelijkheid.
=
Ybo van den Beukel
Link naar het boek De Evolutionaire Stempel
– subparagraaf in hoofdstuk 7: Populisme
– subparagraaf in hoofdstuk 8: De noodzakelijkheid van Burgerschap
Aansluitende Blogs:
VVD – de politiek van het niet ingrijpen
De Neoliberale mens
Politiek Rechts en links
Terug naar de Homepage.
