Uit Inzicht hoofdstuk 28.
28. Wu Wei
De social media zijn te vaak het rioolputje van meningen. Ik zit zowel op Twitter/X als op Facebook. Vaak kom ik in de verleiding om te reageren op onzinnige berichten en nepnieuws, maar dan moet ik denken aan wat is bijgebleven van een cursus oosterse filosofie en de gedachte van: Wu Wei. We kunnen er veel van leren.
In China ontstaat het Taoïsme als reactie op een star Confucianisme, Tao betekent letterlijk de ‘weg’. De ‘Daodejing’, het ‘Boek van de Weg en de Kracht’ werd zo rond 300 v.Chr. geschreven. Het zijn zo’n 80 verhaaltjes met als thema hoe je te gedragen ten opzichte van anderen. Heel sociaal dus. Het Wu Wei begrip, waar ik het hier over wil hebben, is in het Taoïsme een grondstelling. De letterlijke betekenis is ‘niet doen’ of ‘nalaten’. Vergelijk het met de natuur, ingrijpen is daar niet aan de orde. Het gaat zoals het gaat, de natuur is zelf herstellend en er zal altijd weer een nieuw evenwicht ontstaan. Als je dit principe van de Wu Wei op menselijk gedrag projecteert, betekent het zoiets als ‘handelen door niet te handelen’. En dat is mooi, het biedt gelegenheid om eerst even na te denken. Als je het ‘doen door niet te doen’ in de social media toepast, zal elke Twitteraar onmiddellijk begrijpen wat ik bedoel. Te vaak wordt te snel zonder argumentatie gereageerd. In het slechtste geval wordt de ander, vaak een vreemde, weggezet of zelfs bedreigd. Binnen de eigen stolp kan het dan helemaal los gaan en als een soort haasje over wordt de gebruikte terminologie steeds dreigender. Het zegt uiteraard meer over degene die het zegt dan over wie het gaat, maar intussen heeft een dergelijke opeenstapeling van reacties een sterk polariserende werking.
Mijn twittergedrag? Ik reageer dus ook, heel vaak zelfs. Maar dan wel à la Wu Wei, ik reageer door juist nìet te reageren. Ik weiger mee te werken aan polarisatie.
Alhoewel, dit essay staat ook op mijn website en als ik als reactie een linkje aan een reaguurder stuur, dan reageer ik dus eigenlijk wel.
Terug naar Inzicht 2.0
Terug naar de Homepage