(Oorspronkelijke datum van dit artikel is april 2017 – Sindsdien is er weinig veranderd)
Mythe van de Tsunami
Het is verbluffend hoe de cijfermatige werkelijkheid niet in de pas loopt met wat algemeen wordt gedacht of beweerd. Op verkeerde veronderstellingen wordt een verkeerde verontwaardiging gestapeld. De focus ligt op vermeende probleemgroepen, met name Turken, Marokkanen, Antillianen en Somaliërs.
Echter, in de periode 1995 tot 2009 is het percentage ‘probleemgroepen’ een schamele 6% van het totale migratiesaldo, dat is het verschil wat in die periode binnenkwam en vertrok. Dus immigratie versus emigratie.
En dat zijn dus per jaar in absolute cijfers ongeveer 3900 Turken, Marokkanen, Antillianen en Somaliërs.
Al is het twee keer zo veel zijn, het is geen tsunami. Overdrijven is een vak zullen we maar zeggen.
Mythe van de ‘vluchtelingen’
In 2014 (cijfers 2015 bij het schrijven nog niet bekend) arriveerden in de EU ca 160.000 immigranten vanuit Noord Afrika en het Midden Oosten, een fractie op een totaal van 487 miljoen inwoners.
De fout wordt gemaakt dat asielzoekers, oorlogsvluchtelingen op één hoop worden gegooid met arbeidsmigranten. Voor deze laatste groep, indien niet afkomstig uit het Schengengebied of de EU, gelden strenge toelatingseisen.
We leven in een open samenleving, daar profiteren we van. Probleem is dat grenzen niet hermetisch afgesloten kunnen worden.
Schuld van links?
Een andere vastgeroeste mythe is dat de ‘ linkse kerk’ er voor zou hebben gezorgd dat honderdduizenden laaggeschoolde moslimimmigranten zich in Nederland konden vestigen. Steevast wordt dit de PvdA aangewreven. Ondenkbaar. Een arbeiderspartij of vakbeweging zal nooit toestaan dat goedkope concurrerende arbeid vanuit het buitenland naar Nederland wordt gehaald.
De feiten liggen dan ook anders. In werkelijkheid waren het, uiteraard zou je zeggen, de werkgevers die met de VVD in de regering, in de jaren zestig en zeventig massaal goedkope arbeid naar Nederland haalden. Bedenk dat de PVV een afsplitsing is van de VVD.
Het was eerder de linkse kerk die in een vroeg stadium op toekomstige demografische problemen heeft gewezen. Dat was al in 1989 door Verwey-Jonker, ongeveer ten tijde van de NVU van Janmaat. En rond 2000 was dat Paul Scheffer, ruim voor Bolkestein en Fortuyn. Deze laatste was in 1989 overigens nog lid van de PvdA.
En wat denk je van dit pamflet van de SP uit 1983?
Sluiten van de grenzen in 1974
Maar er gebeurde iets, waar niet op was gerekend. Na de initiële hausse op de arbeidsmarkt, ontstond werkloosheid en ook gastarbeiders kregen toegang tot de Nederlandse sociale voorzieningen. In 1974 besloot de regering dan ook de grenzen voor arbeidsmigranten uit de eerdere wervingslanden te sluiten. Dat was de trigger, er moest worden gekozen. En werkloos zijn in Nederland is aantrekkelijker dan werkloos zijn in Marokko. Vervolgens maakten de christelijke partijen zich sterk voor gezinshereniging. Het gezin is immers de hoeksteen van de samenleving. Nog steeds stelden de linkse partijen en vakbonden zich gereserveerd op.
Dar kwam nog iets bij. In 1975 werd Suriname onafhankelijk. Surinamers kregen de keuze, Nederlander blijven of Surinamer worden. Velen kozen voor Nederland en vestigden zich overzee.
Theedrinken en integratie
Samenvattend kun je stellen dat de VVD de Turkse- en Marokkaanse gastarbeiders naar Nederland haalde, het CDA (destijds KVP en AR) liet de familie overkomen en de PvdA zette zich in voor de integratie, maar was hier met het theedrinken nogal ongelukkig mee. En juist dat laatste is in de collectieve beeldvorming blijven hangen en dus niet op feiten gestoeld.
Oorspronkelijk zouden ‘gastarbeiders’ na gedane arbeid terugkeren. Dat gebeurde na het sluiten van grenzen in 1974 dus niet. Omdat men nooit had verwacht hier te blijven, verliep integratie uiteraard moeizaam.
In de collectieve beleving speelde nog iets mee. De immigratie vond ongeveer gelijktijdig plaats met een langzame maar zekere afbrokkeling van typisch Nederlandse maatschappelijke zekerheden. Kerken lopen leeg, scholen fuseren of worden opgeheven, buurtwinkels verdwijnen, Brussel is belangrijker dan Den Haag, forse bezuinigingen op voorzieningen en ook de gulden is vervangen door de euro. Gevolg is een vlucht in het doemdenken en hoe vaker daar de nadruk op wordt gelegd, dan is ook niks meer goed.
Criminaliteit
Nog een voorbeeld van beeldvorming is de veronderstelde criminaliteit bij allochtonen. In de lijst van ‘mannelijke verdachten vanaf 12 jaar’ staan buitenlanders aan kop: Antillianen 12,9%, Marokkanen 10,6%, Surinamers 9,1%, Turken 6,7%, andere niet-westerse groepen 8%. Autochtone Nederlanders scoren slechts 2,1%.
Deze cijfers zijn in absolute zin correct. Maar de conclusie dat Marokkanen 3 tot 5 keer meer crimineel zijn, is te kort door de bocht. Elke socioloog, elke criminoloog, elke buurtwerker en iedereen met gezond verstand, zal inzien dat niet nationaliteit maar sociale omstandigheden als lage opleiding, laag inkomen, achterstandswijken en werkloosheid hier beslissend zijn. Welnu, de bevolkingsgroepen hoog in deze lijst, vind je juist in dergelijke achterstandswijken.
Als je de sociale factoren laat meetellen, ontstaat direct een ander beeld. Als beide ouders werkloos zijn, wordt het verschil in ‘mannelijke verdachten’ tussen Marokkanen en Nederlanders al een stuk minder, hetzelfde zie je bij het ontbreken van een diploma middelbare school. Criminaliteit is gerelateerd aan sociale omstandigheden, niet aan nationaliteit.
Self-Fulfilling Prophecy
Door voortdurend te hameren op de nadelen van integratie, de criminaliteit, het wegzetten van bepaalde bevolkingsgroepen, ontstaat een Self Fulfilling Prophecy: de verwachtingen komen uit.
Bijvoorbeeld, werkgevers zijn minder geneigd allochtonen in dienst te nemen, sollicitanten met Marokkaanse worden direct afgewezen. Volgens Eurostat (2013/2014), is de algehele werkloosheid in de EU 10%, kijk je alleen naar de groep allochtonen, dan is de werkloosheid 20%, dus twee keer zo hoog.
Voor Nederland lijkt de self fulfilling profetie werkelijkheid geworden, met overigens een lagere werkloosheid dan de EU, ligt het aandeel werkloze allochtonen bijna 4x hoger. Alleen België en Zweden gaan ons voor. Een veeg teken.
Vergrijzing en cultuur
Demografen waarschuwen al heel veel langer voor een Europees rampscenario: door vergrijzing en terugloop van het aantal inwoners, kan de huidige welvaart niet worden gehandhaafd. Zonder migratie zijn er over 20 jaar 33 miljoen mensen minder in de EU. Dat is 11%, ongeveer 2x de Nederlandse bevolking. Bijna de helft van de bevolking is dan ouder dan 65 jaar en afhankelijk van een steeds kleiner deel werkenden.
Het is verstandig dit vergrijzings-thema bespreekbaar te maken.
Ook is het verstandig de cultuurverschillen tussen Nederland en noord Afrika bespreekbaar te houden. Het geeft geen pas uiterlijke kenmerken belachelijk te maken en geen oplossing aan te dragen. De beeldvorming zal moeten worden aangepast. Dooddoeners als ‘zij nemen onze huizen en banen in’ of een angst voor onze dochters, moeten worden teruggebracht tot de realiteit. Vooralsnog is er geen gevaar voor de Nederlandse identiteit of democratie.
Opbrengsten
Tenslotte nog iets typisch Nederlands: wat kost het? De Nederlandse migratiegeschiedenis toont aan dat integratie minstens twee, veelal drie generaties duurt en dat deze uitdrukkelijk verloopt via de arbeidsmarkt. We moeten dan ook kijken naar wat het oplevert. Een grove inschatting leert dat zeker 1 op de 5 van de asielzoekers goed opgeleide werkkrachten zijn. Dat wil zeggen, kant en klaar af te leveren bij het bedrijfsleven. Dus geen dure investering voor de belastingbetaler, de kosten voor kinderbijslag en leerplicht bedragen al gauw zo’n 100,000 euro per per werknemer.