Recentelijk (in bood China hulp aan landen met corona problemen. De berichten werden nogal met wantrouwen bejegend, de gedachte was ‘daar zit wat achter’.
Zelfs de ambassadeurs van de VS en China vlogen elkaar bijkans in de haren
Cargo Cults
Ik was even 50 jaar terug in de collegebanken, de zogenaamde ‘cargo cults’ werd behandeld. Dit fenomeen speelde zo eind 19e eeuw in Maleisië. De lokale eilandbevolking leefde in de stellige overtuiging dat overleden voorouders per schip allerlei goederen zouden komen brengen, dit groeide uit tot de cargo cult.
Wij noemen dit een primitief geloof. De verklaring was dat enkele honderden jaren eerder Europese kolonisten (westerse) luxegoederen hadden gebracht. Niet de voorouders dus.
1421
Heel veel later las ik het boek ‘1421’ van Gavin Menzies. Veelzeggend is de ondertitel: ‘Het jaar waarin China de Nieuwe Wereld ontdekte.’ In die periode kende China een ongekende culturele en wetenschappelijke bloei. Men beschikte onder andere over navigatietechnieken gebaseerd op de astronomie.
In dat jaar vertrok een vloot van meer dan 100 schepen voor een reis rond de wereld. Dus veel eerder dan de Europeanen. Het bracht de Chinezen via zuidelijk Afrika tot aan Noord- en Zuid Amerika, Antarctica en zelfs Australië. En dus ook werd Melanesië aangedaan.
Wat mij uit het boek bijbleef, is dat Menzies expliciet vermeldt dat het de Chinezen ging om kennis te maken met de wereld. Uit nieuwsgierigheid, niet te om veroveren. In de ruimen van de schepen lagen geschenken, de verworvenheden van de Chinese cultuur. Was dat wellicht de oorsprong van de cargo cults?
Andere filosofie
Alsof het kwartje viel, later begreep ik iets meer van het Confucianisme, het Boeddhisme en Taoïsme. Het zijn geen godsdiensten, het zijn inclusieve sociale leefregels. Niemand wordt uitgesloten in tegenstelling tot de monotheïstische religies als het jodendom, het christendom en de islam, hier zijn geopolitieke voorwaarden in het geding. Als je niet was voorbestemd voor het Beloofde Land, het Heilige Roomse Rijk of het Kalifaat, werd je gezien als vijand. Onze geschiedenis wijst het uit, de Europeanen gingen de wereld rond om wèl te veroveren.
Ik kan wat Nederland betreft hier nog wel iets aan toevoegen. Max Weber legde in 1905 een verband tussen de protestantste ethiek en de geest van het kapitalisme. Het sober leven en de winst opnieuw investeren bracht juist het kapitalisme tot ontwikkeling. Het bepaalde onze denkwijze, het bepaalde onze handelwijze.
Onwillekeurig moest ik ook denken aan Trump met zijn quid pro quo, het voor wat hoort wat. Dat ìs het neoliberale denken. En als je er niets voor terugkrijgt, dan ook geen cent naar Griekenland. Of naarItalië. En ook niet naar Groningen.
Terug naar het heden. Als China inderdaad hulp verleent en daar iets voor terugverlangt, dan klopt het toch, dan is het inderdaad China First.
Dat hebben die Chinezen dan wel in pakweg 40 jaar tijd geleerd. Afgekeken natuurlijk.
Terug naar de Homepage
Terug naar Archief